Table of Content
ถึงเวลาแล้วหรือยังที่ไทยควรมีระบบ EAS
Table of Content
ระบบ EAS หรือ Emergency Alert System (EAS) เป็นระบบเตือนภัยระดับประเทศ ซึ่งจะเป็นการเตือนภัยแบบทางการในแต่ละภูมิภาคที่ได้รับผลกระทบเมื่อเกิดสถานการณ์ฉุกเฉินขึ้น ไม่ว่าจะเป็นทางธรรมชาติ (พายุ ไฟไหม้ป่า น้ำท่วม แผ่นดินไหว สึนามิ ฯลฯ) หรือจากมนุษย์ด้วยกันเอง (เหตุก่อการร้าย กราดยิง คนบ้า ฯลฯ)
ประเทศที่มีระบบนี้ เช่น ออสเตรเลีย อเมริกา ญี่ปุ่น ชิลี ฯลฯ ต่างก็มีชื่อเรียกที่ต่างกันออกไป
สำหรับรายละเอียดของการทำงานของระบบก็ต่างออกไปในแต่ละประเทศด้วย สำหรับประเทศที่ในประวัติศาสตร์ (ไม่นานมานี้: 2011) เคยเจอแผ่นดินไหวระดับ 9 ริกเตอร์อย่างญี่ปุ่นนั้น ระบบเตือนภัยจะมีความรวดเร็วอย่างมาก ยกตัวอย่างเช่น การออกอากาศเตือนแผ่นดินไหวทางโทรทัศน์นั้นจะมีภาพข้อมูลแทรกขึ้นมาทันทีโดยที่ไม่รอเปลี่ยนไปช่องอื่นก่อน (ไม่เหมือนไทยที่อาจเปลี่ยนไป ทรท.), โทรทัศน์ที่มีระบบ 1seg จะเปิดทีวีขึ้นมาอัตโนมัติเองเพื่อแจ้งเตือน (ถ้าเปิดมาตอนตีสามคงแอบหลอน), โทรศัพท์จะแจ้งเตือนข่าวทาง SMS, และวิทยุก็จะเปิดขึ้นเองและเปลี่ยนช่องไปที่ช่องแจ้งเตือนทันที, ฯลฯ อีกมาก
สำหรับประเทศไทยนั้น เรายังไม่มีระบบที่ว่านี้
แม้ว่าประเทศไทยจะไม่ได้รับผลกระทบทางภัยธรรมชาติหนักเท่ากับประเทศอื่น แต่เราก็เจอภัยแบบนี้อยู่บ่อยครั้งมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของน้ำท่วม หรือดินถล่ม หรือแม้แต่เหตุกราดยิงที่นครราชสีมาก็เป็นเหตุฉุกเฉินเช่นกัน โดยปกติแล้วทางเดียวที่เราจะสามารถรับรู้ข้อมูลได้คือการที่เราเปิดทีวีมาดู ซึ่งส่วนใหญ่ข่าวก็จะแจ้งเป็นเรื่องหยุมหยิมที่ไม่ค่อยมีสาระ (เช่น ตอนเหตุกราดยิงโคราช ก็ยกกองไปถ่ายที่บ้านแม่ของคนกราดยิง)
ความสำคัญของระบบแจ้งเตือนระดับประเทศมีมากมายมาก ในปี 2012 ที่มีเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่ทะเลใกล้เกาะสุมาตรานั้น วัดแรงสั้นสะเทือนได้ถึง 8 กว่าริกเตอร์ ทำให้ตอนนั้นผู้คนตื่นตระหนกอย่างมากว่าจะเกิดเหตุการณ์สึนามิขึ้น คนที่มีญาติอยู่ภาคใต้โทรศัพท์ลงไปจนระบบการสื่อสารล่ม (ตอนนั้นอินเทอร์เน็ตยังไม่แพร่หลายมาก ถ้าเป็นตอนนี้อาจไม่เกิดปัญหาแบบนั้น) โชคดีที่ตอนนั้นไม่เกิดสึนามิเพราะการเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลกนั้นเป็นแบบเฉือน แต่หากลองคิดดู ถ้าเหตุการณ์นั้นดันเกิดสึนามิขึ้นมาจริง ๆ เหตุการณ์จะวุ่นวายมากเพียงใด ยิ่งในยุคที่มี Social Media ที่คนสามารถปั้นข่าวลวงได้อย่างง่ายดายด้วยแล้ว
ความพยายามที่จะทำให้ระบบ EAS เกิดขึ้นในไทยนั้นมีความคืบหน้าล่าสุดคือตอนเดือน ส.ค. 2563 ที่เริ่มมีการประชุมกับค่ายใหญ่ห้าเจ้า แต่ความ practical ของระบบนี้ยังมีปัญหาอยู่เรื่องหนึ่ง
เรื่องนั้นคือ การส่ง SMS แจ้งเตือนของเรานั้นมันอาจจะไม่ได้โดดเด่นขึ้นมา ปัญหาใหญ่ของระบบ SMS ของบ้านเราคือ ส่วนใหญ่ข้อความที่ส่งมานั้นจะเป็นโฆษณาเสียมากกว่า มากถึงขนาดที่บางคนก็ปิดแจ้งเตือนไปเลย (รวมกูด้วย) เรื่องนี้ทำให้ปัญหาเรื่องการรับข้อมูลยังมีอยู่ และเราก็ยังไม่ได้ทำระบบนี้กับช่องทางอื่นเลย ไม่ว่าจะเป็นทางโทรทัศน์หรือทางวิทยุ
หากจะว่าไป ประเทศไทยของเรานั้นก็เจอภัยธรรมอยู่บ่อยครั้งมาก การทำระบบ EAS ขึ้นมาเพื่อแจ้งเตือนอย่างเป็นทางการนั้นควรเป็นสิ่งที่ต้องรีบทำอย่างมาก ปัจจุบันเราพึ่งพิงกับระบบ Social Media เสียเป็นส่วนใหญ่ ทั้งใน Facebook และ LINE มากเกินไป หากเราสามารถทำระบบนี้เองได้จะทำให้ความน่าเชื่อถือและความรวดเร็วในการจัดการดีขึ้นอย่างมาก
(จึงฝากท่านรุ่นพี่ชัยวุฒิไปทำด้วยครับ อย่ารอจับแต่ 112 โว้ย)